Ugljikohidrati su izvor energije za sva bića. Za nas ljude su oni i uzrok civilizacijskih bolesti, šećerne bolesti i pretilosti. Ako ih dobro upoznamo i ispravno konzumiramo, ne trebamo ih se bojati.
Postoje mnoge namirnice koje sadrže ugljikohidrate, međutim neke namirnice su bogatije ugljikohidratima od drugih. Tijelo sve ugljikohidrate koristi na isti način, ali važno je izabrati one namirnice koje uz ugljikohidrate sadrže i druge hranjive tvari. To će omogućiti da tijelo ima dovoljno šećera za energiju, a istovremeno će dobiti i druge hranjive tvari koje su mu potrebne za dobro zdravlje. Takve namirnice koje su bogate ugljikohidratima su integralne žitarice i proizvodi, povrće, mahunarke, odnosno grahorice, voće i mliječni proizvodi.
Savjeti za optimalan unos ugljikohidrata
Jedite umjereno – pretjerati s ugljikohidratima je lako, pa treba biti pažljiv pri odabiru namirnica.
Jedite složenije ugljikohidrate – oni će vam davati energiju kroz duže razdoblje. Oni se nalaze u neobrađenoj hrani koja sadrži i vitamine i minerale te vlakna.
Izbjegavajte jednostavne ugljikohidrate – jednostavni ugljikohidrati su obrađeni i nemaju ništa hranjivo u sebi. Na primjer, voće ima jednostavne ugljikohidrate ali ne u velikim količinama, a i sadrži mnoge hranjive tvari i vitamine pa ga je poželjno jesti što više.
Jedite nerafiniranu hranu – rafinirana hrana gubi početnu količinu minerala, vitamina i vlakana.
Smanjite na minimum unos kuhinjskog šećera – kada imate potrebu za slatkim pojedite voće.
Kada kupujete hranu, pročitajte sastav – šećer se krije pod raznim imenima: glukoza, fruktoza, laktoza, saharoza…
6 do 11 puta na dan jedite neprerađene škrobne namirnice kao što su: riža, mahunarke, korjenasto povrće, banane, integralne žitarice i njihove prerađevine.
Preporučene namirnice
Namirnice koje preporučujemo jer uz ugljikohidrate posjeduju i vitamine, minerale te vlakna su:
- Tjestenina od integralnog brašna
- Riža punog zrna
- Žitne pahuljice (neobrađene, bez dodanog šećera)
- Hljeb pripravljen od integralnih cjelovitih žitarica
- Grah i mahunarke, sjemenke, leća
- Krompir
- Salate od svježeg povrća
- Voće